مطالعات قرآنی پژوهشگران هندو مذهب

قرآن مجید سنگ بنای تمدن اسلامی است و مسلمانان آموزه‌های قرآنی را الگو و سرمشق زندگی خودشان قرار داده و مورد مطالعه قرار می‌داده‌اند و می‌دهند....

يکشنبه، 19 دی 1395

تفسیر حکمی- عرفانی قرآن کریم در آثار آیت الله شاه‌آبادی

یکی از ابعاد وجودی عارف بزرگ، مرحوم آیت الله شاه‌آبادی، درک عمیق و برداشت‌های حکمی- عرفانی ایشان از آیات قرآن کریم است. این تفاسیر و استحسان‌های...

شنبه، 18 دی 1395

عموم و خصوص میان لفظ و سببِ نزول آیه

لفظ شارع كه جواب به سؤال و یا سببی است، گاه خود مستقل و به تنهایی مفید است؛ قطع نظر از اینكه سبب یا سؤال چه بوده است، و گاه غیرمستقل است، بدین...

يکشنبه، 16 آبان 1395

فایده‌ی شناسائی سبب نزول

پاره‌ای گفته‌اند كه فایده‌ی شناسائی سبب نزول چیست؟ و حال آنكه یك چنین شناسائی مفید فواید و بهره‌هاست از آن جمله:

يکشنبه، 16 آبان 1395

راه‌های شناسائی سبب نزول

واحدی در «اسباب النزول» خود می‌گوید: «گفتار درباره‌ی اسباب نزول كتاب، روا نیست مگر به روایت و شنیدن از كسانی كه خود شاهد نزول بوده‌اند و بر اسباب...

يکشنبه، 16 آبان 1395

معنی سبب نزول

در دوران نبی اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) گاه حادثه‌ای پیش می‌آمد و یا پرسشی از او می‌شد كه آیه‌ای و یا آیاتی از قرآن درباره‌ی آن حادثه و...

يکشنبه، 16 آبان 1395

انواع تفسیر

تفسیر به مأثور عبارت است از تفسیر قرآن براساس احادیث و روایات منقول از حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و روایات و احادیث منقول از...

جمعه، 14 آبان 1395

مفسران شیعه

نخستین گروه مفسران شیعه، تعدادی از اصحاب پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه اطهار (علیهم السّلام)، هستند که روایات تفسیری...

جمعه، 14 آبان 1395

تفسیر در عصر تابعین

به طور مسلم در عصر صحابه به دلیل آنکه زمینه‌ها و ضوابط علمی و کلامی و فلسفی و عرفانی هنوز مدون نگشته بود، قرآن مجید بر اساس این زمینه‌ها تفسیر...

جمعه، 14 آبان 1395

آغاز علم تفسیر

کلمه تفسیر در لغت به معنی «روشن نمودن و تبیین» است. و اهل ادب معتقدند کلمه تفسیر از ریشه‌ی «فَسر» است و یا از ریشه‌ی «سَفر» می‌باشد که مقلوب...

جمعه، 14 آبان 1395

تفسیر قرآن کریم در عصر صحابه

تفسیر قرآن کریم در عصر صحابه که از نیمه دوّم قرن اوّل هجری بیشتر قوت داشته جنبه روائی و اثری داشته و بر اثر و اساس روایات و احادیث و تقریر نبّی...

جمعه، 14 آبان 1395

سیاق و سباق، در مكتب تفسیری علامه طباطبایی

اصطلاح «سیاق» و استفاده از آن در علم تفسیر، در طول تاریخ تفسیر با رشد آرامی مواجه بوده است، ولی در تفسیر المیزان این مفهوم، رشد قابل توجهی پیدا...

پنجشنبه، 15 مهر 1395

نقد و بررسی اسرائیلیّات در تفاسیر قرآن (1)

یکی از آفاتِ تفاسیر نقلی، وجود روایات اسرائیلی است. از این‌رو، شناسایی این گروه از روایات و نقد و بررسی دقیق آن‌ها و زدودن و پالایش تفاسیر قرآن...

شنبه، 10 مهر 1395

نقد و بررسی اسرائیلیّات در تفاسیر قرآن (2)

هاروت و ماروت دو کلمه‌ی سُریانی است که در قرآن کریم تنها یک بار برای دو فرشته از فرشتگان الهی به کار رفته است.(136) گفته شده است که آنان، دو...

شنبه، 10 مهر 1395

نقد و بررسی اسرائیلیّات در تفاسیر قرآن (3)

تنها در دو سوره از قرآن به داستان ادریس پیامبر (علیه‌السلام) اشاره شده است. (245) مفسّران گفته‌اند که نام ادریس پیامبر، اخنوح بوده و آن گونه...

شنبه، 10 مهر 1395

اسرائیلیّات؛ زمینه‌ها و انگیزه‌ها (1)

واژه‌ اسرائیلیّات، جمع اسرائیلیة است و به داستان یا حادثه‌ای که از منبع اسرائیلی روایت شود اطلاق می‌گردد. اسرائیلی منسوب به اسرائیل است و مراد...

شنبه، 10 مهر 1395

چهره‌های پدید آورنده‌ی اسرائیلیّات (1)

با بررسی تفاسیر روایی به خصوص تفاسیر اهل سنّت، به خوبی می‌توان دریافت که بیش‌ترین روایات اسرائیلی در آن‌ها انباشته شده است. چنان که گذشت، بسیاری...

شنبه، 10 مهر 1395

چهره‌های پدید آورنده‌ی اسرائیلیّات (2)

چنان که یادآور شدیم، یکی از عوامل مهمّ نشر و گسترش اندیشه‌های اسرائیلی در بین مسلمانان و نفوذ آن‌ها در فرهنگ، آداب و رسوم، ادبیات، تاریخ، حدیث...

شنبه، 10 مهر 1395

دلایل پذیرش یا عدم پذیرش روایات اهل کتاب (1)

پس از شناسایی اجمالی چهره‌های شاخص راویان اهل کتاب و برخی از کسانی که تحت تأثیر اندیشه‌های دانشمندان یهودی و مسیحی واقع شده‌اند، نوبت به بررسی...

شنبه، 10 مهر 1395

دلایل پذیرش یا عدم پذیرش روایات اهل کتاب (2)

اسرائیلیّات را به اعتبارهای مختلف دسته‌بندی کرده‌اند. ابن‌تیمیّه روایات اسرائیلی را بر اساسِ صدق و کذب آن‌ها بر سه قسم دانسته است:

شنبه، 10 مهر 1395