شير در ادبيات ايران

وقتي در داستاني، حيوانات و اشيا با شخصيتي انساني ظاهر مي شوند و اعمال، افعال و گفتار انسان ها از آن ها سر مي زند، احساس عدم واقعيت، و تصور اين...

پنجشنبه، 24 مهر 1393

جايگاه شير در اساطير و فرهنگ ايران

مطابق اساطير و روايات کهن ايراني، رابطه ي انسان با جانوران و سابقه ي خدمت حيوان به انسان، از زمان کيومرث ( نخستين بشر در اساطير آريايي ) شکل...

پنجشنبه، 24 مهر 1393

اسطوره شناسي چنار

چنار در اساطير ايران، مظهر غنا، باروي و سرسبزي طبيعت، و موجب برکت و نعمت خدايان و ارواح بوده است. هنگامي که داريوش بزرگ در آسياي صغير بود، به...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي زيتون

درخت زيتون به موجب نص قرآن مجيد درخت مقدس و مبارک است: « و التين و الزيتون و طور سينين... » ( سوره ي التين، آيات 1، 2 و 3 ) يعني: سوگند به انجير...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي لاله

« در اساطير آمده که حضرت آدم پس از اخراج از بهشت و هبوط به زمين آن قدر گريه کرد که از اشک هاي خونينش لاله روييد. لاله را در عربي شقايق، همچنين...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي مورت

گياه مورد Moorde يا مورت ( درخت اهورامزدا ) که هميشه سبز و خرم [و معطر] است و آسيب خزان نمي بيند مخصوص اهورامزداي جاوداني است. در بندهش آمده:...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي انار

انار از مقدس ترين درختان است. در تورات چند بار از آن ياد شده است. در اساطير يونان نيز انار مظهر باروري و فراواني است. آفروديت، الهه ي عشق و شهوت،...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي سدر

سدرة المنتهي نام درخت کنار بزرگي است که بنا بر روايات، بر بالاي آسمان هفتم قرار دارد و برگش مانند گوش فيل و ميوه اش مانند کوزه است. علم ملائکه...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي طوبي

طوبي نام يکي از درختان بهشت است. ( گاهي کلمه ي طوبي را به جاي خود بهشت نيز به کار برده اند. ) « برخي از مفسران گفته اند که اصل اين کلمه حبشي...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي تاک

« در خبر است که آدم و حوا اول چيزي که در بهشت تناول کردند، انگور بود. لاجرم در عيش و نشاط افتادند و آخرآن چه را خوردند گندم است، ناچار درهاي...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي گندم

ميوه ي ممنوع يا درخت ممنوع ( که ميوه ي معرفت يا گياه ممنوع نيز گفته اند. ) ميوه اي است که مطابق روايات متعدد، به رغم منع پروردگار، آدم و حوا...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي سرو

درخت سرو در آيين ميترايي ( مهرپرستي )، درخت مقدس محسوب مي شده است. « افراشتن، آراستن، تزيين کردن و عزيز داشتن درخت کاج ( يا شاخه ي آن ) در شب...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

اسطوره شناسي گز

جنبه ي اساطيري و رمزآميز اين گياه در فرهنگ و تاريخ کهن ايران، به شاهنامه ي فردوسي و داستان رستم و اسفنديار و نحوه ي کشته شدن اسفنديار مربوط مي...

چهارشنبه، 23 مهر 1393

زروانیسم و اندیشه‌ی نور و تاریکی در ایران باستان

اسطوره چیست؟ جایگاه اساطیر در شناخت هر ملت و پیشینه‌ی آنان کجاست و آیا اساطیر باستانی قابل اعتماد برای پژوهش های جامعه شناسان هستند؟ اسطوره به...

سه‌شنبه، 27 خرداد 1393

اساطیر فردوسی

فردوسی در مقام مسلمانی خردگرا با بینش خردورزانه و یکتاپرستانه ی خود، و به پشتوانه ی میراثی گرانبها از خرد و اسطوره شاهکاری می آفریند که در آن...

يکشنبه، 24 فروردين 1393

خرد و اسطوره در ستایش ها و نیایش ها

ستایش ها، نیایش ها و آفرین ها در کنار جنبه های آیینی خود نشان دهنده ی اندیشه، باور، آرمان و عقیده ی ستایشگران و نیایش کنندگان آن هستند و از این...

يکشنبه، 24 فروردين 1393

رابطه جنگ با خرد و اسطوره

جنگ یکی از مهم ترین رویدادهایی است که بخش وسیعی از شاهنامه را دربرمی گیرد. نبردهای شاهنامه از اسطوره آغاز می شود، به حماسه می پیوندد و با تاریخ...

يکشنبه، 24 فروردين 1393

همراهی خرد و اسطوره در شناخت و آگاهی

شناخت و آگاهی در شاهنامه دوگونه است. گونه ای از آن حاصل تفکر، اندیشیدن و دانش اندوزی انسان است و با حواس و عقل او ارتباط دارد، و گونه ی دیگر...

يکشنبه، 24 فروردين 1393

پیوند خرد و اسطوره در روابط علی و معلولی

تک تک داستان ها، اجزا و اپیزودهای شاهنامه و همچنین مجموعه ی آن به مثابه کلی واحد، نظام مند، به هم پیوسته و سازمان یافته است، و از سلسله ی روابط...

يکشنبه، 24 فروردين 1393

رابطه ی تقدیر با خرد و اسطوره

این دو رکن معمولاً در شاهنامه مکمل یکدیگرند و سفارش به نیکی در قلمرو اندیشه، عمل و گفتار از مهم ترین عوامل پیوند و سازگاری آن ها محسوب می شود....

يکشنبه، 24 فروردين 1393